BES açılımıyla Bireysel Emeklilik Sistemi, çoğumuz tarafından tam olarak bilinmediği için gereksiz görülerek şirketlerin yapmakla yükümlü olduğu ve her ay maaşlarımızdan kesinti uygulayarak aktardığı sistemi iptal ettiriyoruz. Ancak, bu konuyla ilgili farklı önerilerde bulunmadan önce gelin birlikte BES sistemini tanıyalım.

Türkiye’deki bireysel emeklilik sistemi, 2001 yılında yürürlüğe giren “Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi” ile başlamıştır. Bu sistem, Türkiye’de kamu kesimi Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sisteminin yanında özel bir emeklilik sistemi oluşturmuştur. İşte Türkiye’deki bireysel emeklilik sistemi hakkında ana hatlar:

1. Bireysel Emeklilik Hesapları (BES): Türkiye’de bireysel emeklilik sistemi, bireylerin emeklilik dönemlerinde gelirlerini artırmak için tasarruf etmelerini sağlar. BES kapsamında bireyler emeklilik şirketlerine veya fonlarına katılır ve düzenli olarak prim öderler. Bu primler, ilerleyen dönemlerde emeklilik döneminde gelir elde etmek için biriktirilir.
2. Devlet Katkısı: Türkiye’deki bireysel emeklilik sistemi, devlet katkılarıyla desteklenir. Bireylerin BES’e yapacakları katkılar üzerinden belirli oranlarda devlet katkısı sağlanır. Bu katkılar, bireylerin BES’e daha fazla katkı yapmalarını teşvik etmek amacıyla sunulur.
3. Vergi Avantajları: BES’e yapılan katkılar gelir vergisinden düşülebilir. Bu da BES’in cazip bir emeklilik tasarruf aracı olmasını sağlar. Ayrıca, BES’ten elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi de bazı durumlarda avantajlı olabilir.
4. Yatırım Seçenekleri: Bireysel emeklilik sistemleri genellikle çeşitli yatırım seçenekleri sunar. Katılımcılar, emeklilik birikimlerini farklı varlık sınıflarına yatırabilirler, bu da potansiyel olarak daha yüksek getiri elde etmelerine olanak tanır.
5. Emeklilik Dönemi ve Çeşitli Seçenekler: Emeklilik döneminde birikimler, belirli bir yaşa veya emeklilik koşullarına ulaşıldığında düzenli gelir şeklinde veya tek seferlik ödemeler olarak alınabilir. Bireyler, emeklilik dönemi geldiğinde birikimlerini nasıl kullanacaklarına karar verebilirler.

Türkiye’deki bireysel emeklilik sistemi, emeklilik dönemlerinde sosyal güvenlik sistemlerinin yanı sıra bireylerin gelirlerini artırmalarına ve emeklilikte daha rahat bir yaşam sürmelerine olanak tanır. Katılımcılar için vergi avantajları ve devlet katkıları gibi teşviklerle desteklenir.

BES sistemini öğrendiğimize göre şimdi bu sistemi nasıl kullanabiliriz onu irdeleyelim. Şöyle düşünelim, SGK’lı olarak bir şirkette 25 yıl boyunca çalışarak gerekli şartları yerine getirerek emekli oluyoruz ve bize bir maaş bağlanıyor. Her ay belli bir tutarda maaş alıyoruz. Tüm bunları düşünürken, yaşlandığımızda çalışamayacağımızı göz önünde bulundurarak kendimizi garanti altına almak için ne yapabiliriz? Peki hiç çocuklarımızın geleceği için bir sigorta düşündük mü?

Örnek olarak, bir oğlunuz doğuyor ve belli bir yaşa geldiğinde askere gidecek, evlenecek ya da iş kuracak. Aynı şekilde kızınız da öyle. Çocuklarınız için bir sigorta sistemi hayal edin. 20 yıl boyunca her ay belirlediğiniz bir tutarı bu sigorta sistemine aktarsanız, doğduğu tarihten itibaren başlatsanız ve 20 yıl boyunca BES sistemine tüm çocuklarınız için belirlediğiniz tutarı aralıksız yatırsanız, 20 yıl sonra ne kadar biriktirebilirsiniz? Ben söyleyeyim, en az bir daire parası biriktirmiş olursunuz.

Bunu kendiniz için de, eşiniz için de, tüm çocuklarınız için de yapabilirsiniz. Zamanı geldiğinde, size hiçbir yükü olmadan birikmiş para ile çocuğunuzu evlendirebilir, ev alabilir ya da iş kurabilirsiniz. Ayrıca, ödediğiniz bu tutar ister altın, ister borsa hisselerine göre birikim sağlayabilir ve devlet katkısı alabilirsiniz. Çocuğunuz doğduğu andan itibaren BES başlatabilir, ödeyebileceğiniz bir tutar seçebilirsiniz ve zaman geçtikçe bu rakamı artırabilirsiniz. Eğer hiçbir yatırım yapamıyorsanız, en azından BES ile geleceğe yatırım yapabilirsiniz.

Adem Yeşilbaş